Rough&Polished Afrika Bürosu Genel Yayın Yönetmeni Mathew Nyaungwa,
Belçika Gazetesi De Tijd’de yayınlanan HRD Antwerp haberinin ardından şirketin eski CEO’su ile görüştü. HRD Antwerp eski CEO’su elmasların otomatik olarak yüksetilmesinin sorgulanabilir olmanın da ötesinde sistematik dolandırıcılık olduğunu iddia etti.
HRD Antwerp, uluslararası basında laboratuvarlarına sertifikasyon için giren her Amerika Gemolojik Enstitüsü (GIA) sertifikalı taş için otomatik bir yükseltmenin iki renk yukarı ve bir saflık yukarı verileceği iddialarının ardından Belçikalı yetkililer tarafından soruşturma altında. Mahkemede bu iddiaları öne süren, HRD’nin eski Türk ortağı Enstitü İstanbul Bilim Akademisi Yönetim Danışmanlığı. HRD mahkeme davasını kazanmasına rağmen, henüz paçayı kurtarmış değil.
HRD eski genel müdürü Peter Meeus, özel bir röportajda Rough&Polished’dan Mathew Nyaungwa’ya iddiaların şok edici olduğunu söyledi.
Otomatik çift yükseltmenin sorgulanabilir bir uygulama olduğunu ve hatta sistemik dolandırıcılık olarak kabul edilebileceğini söyledi.
Aşağıda röportajdan alıntıları okuyabilirsiniz:
HRD Antwerp’in elmasları düzenli olarak ‘geliştirdiği’ iddialarına tepkiniz nedir?
Medyada, HRD Antwerp’in devam eden bir adli soruşturma altında olduğunu okudum. Her şeyden önce, ben ve her zaman büyük bir HRD hayranıyım. 1990’da gösterişli derecelendirme kursumu aldığım yer. 1999-2006 yılları arasında liderliğini yaptığım ve %400 büyüyen ve kar amacı gütmeyen bir yapı çatısı altında çalışmamıza rağmen süper kârlı 260 çalışanı olan şirkettir. 2019 yılında markaya ve potansiyele değer verdiğim için şirketi almaya çalıştım. Ancak AWDC’yi elinde bulunduranlar tarafından bugün hala belirsiz olan bir şekilde aramızda devam eden bir anlaşmazlık haline gelen nedenlerle bu isteğim reddedildi.
De Tijd tarafından sağlanan kanıtlardan, ve haberlerden üzülerek öğrendim ki, HRD’nin içinde, sertifika için laboratuvara giren her GIA taşı için otomatik bir yükseltmenin 2 renk yukarı ve bir saflık yukarı verileceğini gösteren bir talimat/protokol uygulanıyor.
HRD Antwerp web sitesinde en iyi uygulama standartlarını, şeffaflığı ve güveni belirlemeye kararlı olduğunu iddia ediyor. Kendisini Avrupa’nın önde gelen sertifikasyon Enstitüsü olarak sunuyor. Ayrıca her pırlantanın uzman değerlendiriciler tarafından inceleneceğinden de bahsediliyor.
Mesleki deneyimime göre, otomatik çift yükseltme sağlayan bu tür bir protokol şüpheli bir uygulamadır ve hatta sistemik dolandırıcılık olarak yorumlanabilir.
Kendinizi dünyanın en ünlü laboratuvarı olan Gemological Institute of America’nın eşdeğeri olarak sunarak, tüketicileri mümkün olan en yüksek standartlara göre derecelendirdiğinize inandırarak yanıltıyorsunuz.
Tabii ki, pırlanta sınıflandırması her zaman biraz öznel olacaktır, ancak sonuçları otomatik olarak yükselten bir metodolojiyi şirketinizin prosedürlerine dahil edemezsiniz.
Dolayısıyla, HRD’nin bu protokolle burada yaptığı şey, bir Moody’s A3 derecesinin rakibi S&P tarafından otomatik olarak AA+ notuna yükseltilmesi durumunda eşdeğer olacaktır. S&P’nin dahili protokollerinin bir parçası olarak. Onlara, böyle bir uygulama ortaya çıkarsa Amerikan SEC ve yetkililerinin hemen harekete geçmeyeceğini düşünüp düşünmediklerini sormanızı öneririm.
Daha sonra, derecelendirme sonuçları da bir fiyata bağlanır. Örneğin, otomatik yükseltmeli HRD protokolünde D IF’ye dönüşecek olan GIA dereceli 2 karatlık bir F rengi ve VVS1’i ele alalım. GIA tarafından derecelendirildiğinde, ilk elmas yaklaşık 40.000$’a, ikinci elmas ise yaklaşık 70.000$’a mal olacaktır.
HRD, söylediği gibi, en iyi uygulama standartlarını, şeffaflığı ve güveni belirlemeye bu kadar kararlıysa, o zaman tüketiciye de bu otomatik yükseltmeyi yaptığını açıkça göstermelidir. Bunu yapmamak anormal bir ticaret uygulamasıdır ve adli soruşturmanın ortaya çıkaracağı gibi muhtemelen cezalandırılabilir bir suçtur.
Yani hayır, düzenli değil, en iyi uygulama değil, şeffaf değil ve son olarak, etik değil.
HRD Antwerp CEO’su Ellen Joncheere, GIA’nınkinden farklı, hatta daha katı standartlara geçmeleri halinde şirketi kapatmak zorunda kalacakları konusunda uyardı. Bu değerlendirmeye cevabınız nedir?
“GIA ve HRD’nin neredeyse benzer derecelendirme standartlarına sahip olduğu, 1999 ve 2006 yılları arasında CEO olduğum günlerime kadar uzanıyor. Bazen daha da katıydık. Ben ayrıldığımda 260 personelimiz vardı, şimdi 26 personelimiz var. Bugün GIA-HRD’nin yakın bir karar olacağını tartışmak tamamen gerçeğin dışında. Dahası, kimse aynı olmaları gerektiğini söylemiyor. En önemlisi, yaptığınız şey konusunda şeffaf olmanızdır. Ayrıca, rekabetçi kalabilmek, zarar etmemek veya işte kalabilmek için insanları yanıltmanız gerektiği asla bir argüman olamaz. Bu kesinlikle etik dışı ve yapılmamalı.”
HRD Antwerp’in, daha fazla elmasın mükemmel bir derece alması için kesim derecelendirme standartlarını ayarladığını öne süren raporlarla elmasları değerlendirdiğinde çok müsamahakar olduğu söyleniyor; en iyi standartlar nelerdir?
Bunun semantik bir tartışma olduğuna inanıyorum ve ayrıca 2017’de HRD’nin bu konudaki konumunu da anlıyorum. Uzun yıllar boyunca HRD, 4. C’nin belirli yönlerinde en yüksek not için “CUT” yalnızca “çok iyi” kelimelerini kullanırken, çoğu Aynı taş için dünyadaki diğer laboratuvarlar “mükemmel” kelimesini verirdi.
HRD daha sonra bu terminolojiyi değiştirdi ancak bunu, bağlı olduğu IDC ile anlaşarak yapmadı. HRD, müşterilere karşı bu konuda şeffaf olmalı ve artık IDC’ye yönlendirilmemelidir.
Yine, bu, İKG’nin maalesef başarısız olduğu aynı şeffaflık sorunudur. İlkenin kendisine göre bence haklıydılar. Diğer, genellikle daha az katı ve ticari laboratuvarlara kıyasla seviyenizi düşürmeniz için hiçbir neden yoktur. Ama bunu açıklamaları gerekirdi.
Daha yüksek derecelendirme standartlarını korumak neden önemlidir?
Bu çok basit. Tüketici çağında yaşıyoruz; Ürünlerimizin kalitesinin nasıl olması gerektiğini belirleyen tüketicidir. Kanlı elmas istemeyen tüketici içindir. Elmasın kökenini bilmekte ısrar eden tüketicidir; belli bir standarda uymayan çalışma koşullarında veya kabul edilebilir normların çok altında asgari ücretle yapılan ürünleri kabul etmeyen tüketicidir.
HRD Antwerp’in dünyadaki en yüksek standartlara sahip olması gerektiğini kimse iddia etmiyor. Ancak şüpheli olan, standartlarınız konusunda şeffaf değilsiniz ve GIA’ya eşdeğer bir AAA Laboratuvarı olduğunuz algısını yaratıyorsunuz, halbuki gerçekte bunların sonuçlarını otomatik olarak devralıyorsunuz ve çift yükseltme veriyorsunuz. Bu, günümüz normlarında çok şüpheli bir uygulama olan tüketiciyi kandırmaktır.
Elmaslar nasıl derecelendirilir?
Pırlanta sınıflandırmasında 4 C vardır. Yani her laboratuvar 4C’ye göre derecelendiriyor. Rapaport fiyat listesi bu 4 C’ye dayanmaktadır.
Tabii ki, laboratuvarların kendi derecelendirme standartları olması gerekecek ve açık bir şekilde, gevşek elmasları derecelendirirken veya mücevherlerdeki pırlantaları derecelendirirken farklılık göstereceklerdir.
İlki her zaman ikincisinden daha katı olacaktır çünkü gevşek pırlantalarda tüm taşı görmenizi sağlayan bir mikroskop kullanabilirsiniz, halbuki mücevher setinde bunu yapamazsınız.
Bununla birlikte, son derece önemli olan, tüketicinin ve onun yerine perakendecinin kim olduğunuzu bilmesi ve laboratuvarınızın sonuçlarına güvenebilmesidir.
Yani yine, her şey şeffaflığa bağlı. HRD Antwerp gibi kendinizi Avrupa’nın önde gelen sertifikasyon kurumu olarak tanıtıyorsanız, o zaman perakendeci ve tüketici nezdinde laboratuvarınıza giren her elması mümkün olan en yüksek standartlara göre kesinlikle, objektif ve tutarlı bir şekilde derecelendirdiğiniz algısını yaratırsınız. Yani, gerçekte bunu yapmıyorsanız ve yalnızca otomatik güncellemeler veriyorsanız, artık bir laboratuvar değilsiniz, bir matbaa şirketisiniz. AWDC-HRD Yönetim Kurulu’nu protokolün iptali de dahil olmak üzere uygun önlemleri almaya davet edebilirim ve bu adli soruşturmayı ve olası sorumluluk iddialarını bekliyor.
