2000 yılından itibaren insanların tüketim alışkanlıklarında net değişimler gözlenmeye başladı. İlk yıllarda cep telefonu ve zenginleşen aksesuar ürünleri ile sınırlı olan bu değişi trendi, teknolojinin gelişmesi, hız ve kapasitenin artması ve içeriğin zenginleşmesi sayesinde çok daha farklı bir noktaya geldi.
Bugün 4 kişilik çekirdek bir ailede, elektrik/su kadar önemli internet hattı var. Hatta çift hat bile konuşulabilir. Fiyatı 70-80 binlere ulaşan (3 bin-4 bin USD) cep telefonları, bilgisayarlar, tabletler, her geçen gün yeni teknolojisi ile baştan çıkartan televizyonlar, Netflix, Disney, Bein derken dijital platformlar…Bugün bir kişinin aylık ortalama teknolojik harcaması amortismanları ile 2 bin liradan başlıyor dersek yanlış olmaz. Yani yıllık 24 bin liradan söz ediyoruz ki bu sıradan bir rakam, hatta en düşük rakam.
Elektronik cihazlar alır almaz değerini kaybeden ve 2-3 yıl içinde de tamamen değersizleşen ürünler. Tüm dünyada mücevher sektörü elektronik karşısında deyim yerindeyse dona kaldı. Elektronik pazarı sürekli büyürken, mücevher tüketimi büyümek yerine sabit kaldı ya da küçüldü. Mücevher sektörü buna karşı arayışlar içine girdi; keza saat sektörü de bundan çok etkilendi.
İnsanlar içerik tüketebilmek için teknoloji, yazılım, hizmet satın alıyorlar; oyun oynamak için oyunlara para verdikleri yetmiyor bir de puan alıyorlar parayla… Bugün mücevher firmaları için hedef tüketici konumundaki insanların yılda bir kez telefon, tablet, bilgisayar değiştirdiğini düşünürsek (ki bazıları 2 kez değiştiriyor telefonunu) 15 bin USD civarında bir bütçeyi teknolojik ürün alımına ayırıyorlar.
Profesyonel nedenlerle bu tüketimi yapanları anlarım. Ancak sadece keyfi için yüksek bütçeler ayıran insanlar neden mücevhere değil de elektronik için bu parayı harcarlar. İster altın ya da gümüş olsun, ister pırlantalı ister yakut ya da zümrüt fark etmez; mücevher sürekli değer kazanır; 3 bin Dolarlık telefon 3 yıl sonra beş para etmez ama tek taş değerinden kaybetmez, hatta değer kazanır.
Oğlum Apple’ın yeni çıkartacağı gözlük sistemi nedeniyle Apple hissesi almanın karlı olacağını düşünüyor. 13 yaşındaki genç bir delikanlı o güzlüğü almayı değil o gözlüğü satan firmanın hissesine yatırım yapmayı öneriyor. Biraz gurur duydum tabi bundan😊
Rasyonel tüketici bilincinin geliştirilmesi gerekiyor. Tüketici parasını bir şeye harcadığı zaman o tüketimin akıbetini de düşünmeli.
Beri yandan mücevher sektörü devrimci ürünleri denemek zorunda. Geleneksel yüzükler, kolyeler, bileklikler tamam çok güzeller ancak teknolojik zımbırtılara bu kadar bütçe ayıran insanların ihtiyacı olabilecek şeyler tasarlamaları gerekiyor.
Türk mücevher sektörü bu noktada nerede duruyor?
Önümüzde bir fırsat var, insanların içerik tüketmek için araçlara; yani hem içeriğe hem de materyale dünyanın parasını harcadığı ve içeriğin anında tüketildiği; haz vermenin ötesinde katkısının olmadığı bir noktadayız. Hardware, yani donanım, ekipman ise tedricen değer kaybediyor.
Sektör iç pazardan çok ihracat için bu anlamda yenilikçi, trendmaker tasarımlar peşinde koşmalı. Bugün eğer gençler bizim üreteceğimiz tasarımlara cazip bakmaya başlarsa işin rengi değişir. Bunun için sadece sosyal medyayı ya da tükettikleri içeriği kullanmak yetmiyor, yetseydi milyarlarca insanın oynadığı jewellery baloncuklarını patlatmak zaten sektörü patlatırdı.
Bir şekilde bu teknolojik tüketimden ilham alarak mücevher sektörü geleceğe dönük perspektif çizmeli. Bunu mevcut kadroların, yaşı artık 50-60’ı aşan insanların yapması zor, gençler bu konuda heyecan duyarsa umut verici olacaktır.
Ne yapıp edip mücevher firmaları olarak bu tüketim trendine değer katarak payımızı almalıyız.
